Σχετικές Εκδόσεις-Αφιερώματα Related Publications -Dedications

Η παρούσα σελίδα προβάλλει την εκδοτική κίνηση που δημιουργήθηκε γύρω από τα κεντρικά θέματα-αφιερώματα της Παγκόσμιας Ημέρας Αφήγησης. 

Το 2018 το διεθνές θέμα ήταν "ΣΟΦΟΙ ΤΡΕΛΟΙ"  και οι ιστορίες που ακούστηκαν στη διάρκεια του εορταστικού Μαραθωνίου της Παγκόσμιας Ημέρας (20 Μαρτίου) κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ υπό τον τίτλο: "Παραμύθια με Σοφούς Τρελούς"

Το 2017 το διεθνές θέμα ήταν "ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ"  και οι ιστορίες που ακούστηκαν στη διάρκεια του εορταστικού Μαραθωνίου της Παγκόσμιας Ημέρας (20 Μαρτίου) κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ υπό τον τίτλο: "Παραμύθια των Μεταμορφώσεων"

Το 2016 το διεθνές θέμα ήταν "ΔΥΝΑΤΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ" και οι ιστορίες που ακούστηκαν στη διάρκεια του εορταστικού Μαραθωνίου της Παγκόσμιας Ημέρας (20 Μαρτίου) κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ υπό τον τίτλο: "Παραμύθια με δυνατές γυναίκες"

Αποσπάσματα από τον πρόλογο της έκδοσης 

Κάθε φορά που κυκλοφορεί ένα βιβλίο-συλλογή παραμυθιών μοιάζει σαν να ανοίγει ένα καινούργιο μονοπάτι περιδιάβασης και ανακαλυπτικής πορείας ανάμεσα από έναν κόσμο ανεξάντλητου ενδιαφέροντος και πολλαπλών αναγνώσεων και νοηματοδοτήσεων των υποθέσεων που κρύβει. Υποθέσεων-προφορικών σωμάτων που ξανακούστηκαν σε κάποιον τόπο κοντινό ή μακρινό, κάποτε στο γύρισμα του χρόνου του άχρονου από παραμυθάδες που συγκινήθηκαν από την πλοκή τους κι ανέλαβαν να κεράσουν τον περίγυρό τους ταξίδια πρωτόφαντα του νου. Η παρούσα συλλογή λαϊκών παραμυθιών και ανώνυμων ιστοριών από την ελληνική και παγκόσμια προφορική παράδοση χαρακτηρίζεται από μια ξεχωριστή πρωτοτυπία, σε επίπεδο εγχώριο αλλά και διεθνές.

Η κυκλοφορία πέρυσι το 2015, της συλλογής «Παραμύθια των Ευχών», και μάλιστα από τη σειρά «Του Κόσμου τα παραμύθια» των Εκδόσεων ΑΠΟΠΕΙΡΑ, αποτέλεσε μια ιδιαίτερη αρχή αφού ήταν η πρώτη φορά που μια ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι κινούνται συστηματικά και με συνείδηση στα μονοπάτια της αφήγησης, δημοσίευσαν μια συλλογική δουλειά με άξονα αναφοράς το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Αφήγησης (World Storytelling Day), στις 20 Μαρτίου. Το υλικό που ακούστηκε τότε στα πλαίσια του μονοήμερου Μαραθωνίου Αφήγησης διοργανωμένου στα πλαίσια του 2^ου Φεστιβάλ Αφήγησης «Αθήνα… μια πόλη παραμύθια» συγκεντρώθηκε και απάγκιασε στην προαναφερόμενη συλλογή. Το εν λόγω φεστιβάλ έδωσε τη σκυτάλη της συνέχειας στο 3^ο Φεστιβάλ Αφήγησης, διάρκειας μιας εβδομάδας στο διάστημα 15-20 Μαρτίου 2016, αυτή τη φορά με ένα καινούργιο διεθνές θέμα, τις «Δυνατές Γυναίκες». Πρόκειται για ένα φεστιβάλ αφήγησης με ποικίλες δραστηριότητες που εμπνέεται από και αφιερώνεται στην Παγκόσμια Ημέρα Αφήγησης το οποίο συν-διοργανώνεται από τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δή-μου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ), τη Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη», τον Πολιτιστικό-Εξωραϊστικό Σύλλογο Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο Κένταυρος» και την ΠΗΛΙΟΝ ΟΡΟΣ, στοιχείο που επίσης αποτελεί μοναδικότητα αφού δεν καταγράφεται  μέχρι σήμερα -από το 1990 που ξεκίνησε ως θεσμός ο συγκεκριμένος εορτασμός- η οργάνωση ανάλογου πολυήμερου εορτασμού από αυτοδιοικητικό φορέα, με το ιστορικό και πολιτιστικό βάρος της Αθήνας. Η εκδοτική συνέχεια για δεύτερη κατά σειρά χρονιά, έφερε στο προσκήνιο μια νέα θεμα-τική συλλογή, σε μια προσπάθεια πολλά υποσχόμενη που ευελπιστεί να χαράξει δρόμους ποιοτικά διακριτούς και αρχίζει να αφήνει τα δικά της ίχνη στην υπηρέτηση της προώθησης της προφορικής αφήγησης. […….]

Η γυναίκα στον κόσμο

Κάποιος φιλόσοφος από τα μέρη της Ανατολής είχε διατυπώσει την άποψη του, με έναν τρόπο απόλυτα ποιητικό, λέγοντας πως «η γυναίκα είναι το μισό του ουρανού». Συνδημιουργός της ζωής και θεμελιώδης φορέας της, παρούσα και μπροστάρισσα στα μεγάλα περάσματα-στάδια μετάβασης σε ποικίλα επίπεδα ενέργειας καθώς  και στα διαβατήρια έθιμα για την αλλαγή και τροποποίηση της συνειδητότητας αλλά επίσης και της ποιότητας ζωής σε ουσιαστικότερες βάσεις για την ίδια, την οικογένειά της και το ταίρι της στη γέννηση, την ενηλικίωση, τη διαιώνιση, την έξοδο, πάντα με άποψη και συμμετοχή βαρύνουσα. Αποτέλεσε την προσωποποίηση της ενέργειας στη φύση, βασική εκφραστής της γονιμοποιητικής δύναμης, με ιεροποιημένους ρόλους και ιδιότητες στους μαγικοθρησκευτικούς χώρους, ευνοήθηκε και ευλογήθηκε με τη δύναμη της αναπαραγωγής της ζωής αλλά και μια εσωτερική φιλοσοφημένη ματιά για την ουσία των επαφών και των σχέσεων.  Παρούσα η γυναίκα στην ανατολή και τη δύση της ανθρώπινης πορείας για την νοηματοδότηση και την ολοκλήρωση των εμπειριών, βασικό στοιχείο μπολιάσματος της αρσενικής συνείδησης και πολύμορφης επιρροής της. Στυλοβάτης αλλά και συνειδητά ή ασυνείδητα υπονομευτής πολλές φο-ρές του ανθρώπινου ψυχισμού-μαζί με την αρσενική εκ του σύνεγγυς παρεμβολή-από την παιδική ηλικία του ανθρώπου. Ενσαρκώτρια παράλληλων πολλαπλών ρόλων και συμπυκνώτρια αντιθετικών ιδιοτήτων που κινούνται στην κόψη της ισορροπίας, χωρίς την ενέργειά της ο κόσμος θα ήταν σίγουρα λειψά διαφορετικός.  Αντικείμενο ανθρωπολογικού ενδιαφέροντος μέσα από ανάλογες θεάσεις αλλά και επικέντρωσης της προσοχής λαογραφικά, ψυχολογικά, δραματουργικά, αλλά και ενδυματολογικά ή  καταναλωτικά μέσα από διαφορετικές οπτικές, αναλύσεις, ιδέες, αντιλήψεις, σίγουρα η γυναίκα αποτέλεσε διαχρονικά πηγή αστείρευτης έμπνευσης για μια σειρά από τέ-χνες και μορφές έκφρασης του ανθρώπινου γένους.  Η ίδια ως κουβαλήτρια της προφορικής παράδοσης αλλά και πρωταρχική φορέας της,  με ανυπολόγιστη συμβολή στη δημιουργία, την μετάδοση, τον εμπλουτισμό και τη διάσωσή της στέκει σε μια περίοπτη θέση προσφοράς αλλά και παρουσίας στις δημιουργίες του προφορικού παραμυθιακού λόγου όχι μόνο ως αφηγήτρια αλλά κυρίως ως πρωταγωνίστρια στις πλοκές-υποθέσεις του συλλογικού φαντασιακού, σε όλες σχεδόν τις κατηγορίες των ιστοριών του Διεθνούς Καταλόγου Ταξινόμησης Παραμυθιών.

Η παρούσα αυλλογή

Οι δεκαοκτώ παραμυθιακές υποθέσεις και ανώνυμες λαϊκές ιστορίες που απαγκιάζουν στην παρούσα συλλογή δεν είναι τίποτε περισσότερο από την αντανάκλαση σε γραπτό επίπεδο της δημιουργικής μυθοπλασίας και αναδιηγητικής διεργασίας των συμμετεχόντων παραμυθάδων και παραμυθούδων. Παρουσιάστηκαν ως τιμητική συμβολή προφορικής εξιστόρησης στον Μαραθώνιο που αφιερώθηκε για την Παγκό-σμια Ημέρα Αφήγησης στις 20 Μαρτίου 2016, στη διάρκεια του 3^ου Φεστιβάλ Αφήγησης «Αθήνα…μια πόλη παραμύθια», μια αφηγηματική δραστηριότητα που κράτησε τέσσερις ώρες και καθήλωσε εκατοντάδες παραμυθόφιλου ακροατηρίου στο Πολιτιστικό Κέντρο ΜΕΛΙΝΑ του Δήμου Αθηναίων στο Θησείο. Το θέμα της Πα-γκόσμιας Ημέρας Αφήγησης για το 2016, «Δυνατές γυναίκες», δημιούργησε μια πρωτοτυπία καθώς ο εντοπισμός του στοιχείου της γυναικείας δύναμης αναδύθηκε μέσα από την υποκειμενική προσέγγιση και εκτίμηση των ιστοριών, των αρχικών επιλογέων, στη συνέχεια αφηγητών και μετέπειτα καταγραφέων τους. Ο προσδιορισμός της έννοιας της δύναμης βρήκε διαφορετικές μορφές έκφρασης και ανέδειξε στοιχεία ιδιαιτερότητας. Η παρέμβαση με όρια στις αρχικές πηγές θεωρείται σχεδόν άτυπη υποχρέωση των κατοπινών αναδιηγητών των επιλεγμένων πλοκών, μέσα στη μακρά πορεία μετασχηματιστικής υπόστασης  των υποθέσεων που κοινωνούνται εκ νέου σε καινούργια ιστορικά και αφηγηματικά περιβάλλοντα, εκεί που το «μια φορά κι έναν καιρό» του χτες γεφυρώνεται μέσα από τον ενδιάμεσο παραμυθά και συναντά το «εδώ και τώρα» της τρέχουσας κάθε φορά σύμβασης. Έχει ενδιαφέρον να δει κανείς το στοιχείο δύναμης που εντοπίζεται στις παρούσες ιστορίες αφού άλλοτε πρόκειται για τη θρησκευτική αλήθεια και πίστη, άλλοτε η αδερφική αφοσίωση και αγάπη, αλλού η πονηριά, αλλού η εξυπνάδα σε συνδυασμό με την αγάπη, αλλού η παραδοχή του συναισθήματος της ήττας. Άλλοτε είναι η αποδοχή στην επιλογή της ταυτότητας, το ψυχικό σθένος, η αποφασιστικότητα σε συνδυασμό με την εξυπνάδα και την ηθική στάση, η αποφασιστικότητα σε συνδυασμό με το ρίσκο και την επιμονή, η αποφασιστικότητα της δύναμης. Άλλοτε πάλι είναι η ηθική ακεραιότητα και τιμή, αλλού η καλοσύνη σε συνδυασμό με το θετικό πνεύμα και την αποδοχή όλων, άλλοτε η υπομονή και αντοχή, η υπομονή σε συνδυασμό με την αγάπη, η αγάπη σε συνδυασμό με την αφοσίωση, αλλού η πείρα της ζωής, ενώ παρούσες είναι ως μορφές δύναμης της γυναίκας και η καπατσοσύνη καθώς και η πρόκληση της σαγήνης που γεννά το πάθος για την απόκτησή της-κυριαρχία πάνω σε αυτήν, από το άλλο φύλο. Σε όλες τις περιπτώσεις η ηρωίδα κατορθώνει να ξεπεράσει τις όποιες υφέρπουσες δυσκολίες, που ελλοχεύουν επικίνδυνα, και να κερδίσει την αναγνώριση, την επιτυχία, την αποδοχή, τη δικαίωση ή την ολοκλήρωση μέσα από την ποικιλόμορφη καταξίωσή της.

Τα ευρισκόμενα παραμύθια προέρχονται όλα από τις ανώνυμες προφορικές παραδόσεις του κόσμου και χωρίζονται σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες: Έξι από αυτά ανήκουν στην ομάδα των «Μαγικών παραμυθιών» (ATU 300-749) (Το θεριό και η δυνατή κόρη, Οι δώδεκα μήνες, Η βασιλοπούλα με τη βαριά τη μοίρα, Ο Καημός,  Οι εννιά αγριόκυκνοι και η ωραία Ελένη, Του βασιλιά η κόρη έγινε  παλικάρι). Πέντε  από αυτά εκπροσωπούν την κατηγορία των «Ρεαλιστικών-Νοβελιστικών ιστοριών» (ATU 850-999) (Η Μυλωνού, Γυναίκα από ξύλο, Η ψαροπούλα, Ο λαουτιέρης, Θόδωρος ήρθα-Θοδώρα φεύγω!), δύο καθρεφτίζουν παραμυθιακούς τύπους από την κατηγορία των «Ευτράπελων-Ανεκδοτολογικών ιστοριών» (ATU 1200-1999) (Η Χαλιλά και ο τοκογλύφος, Η έξυπνη Γκρέτα)  και τέσσερις παραμένουν αταυτοποίητες-μη συμβατές με κάποιον αναγνωρισμένο παραμυθιακό τύπο-υποθέσεις παρόλο που συναντώνται συχνά στις προφορικές παραδόσεις των περιοχών προέλευσής τους (Η γόησσα της Ανατολής, Αρριγκάτο, Το στοίχημα, Η γυναίκα λεοπάρδαλη) ενώ μία ενδεχομένως-λόγω του ύφους και του περιεχομένου της- να ανήκει στις λαϊκές παραδόσεις (Η κυρά Κατερίνα και ο Διάβολος). Δεκατρία παραμύθια ταξινομούνται με γνωστές στους παραμυθολόγους παραμυθιακές πλοκές και αντανακλούν τυπολογημένες υποθέσεις του Διεθνούς καταλόγου, και στα περισσότερα παραμύθια υπάρχει μια συνοδεία εισαγωγικού που επιτρέπει και προετοιμάζει μια ομαλή σύνδεση-πέρασμα στη ροή της ιστορίας που επέρχεται.

Οι τόποι προέλευσης-καταγωγής των ιστοριών εκτείνονται  σε μεγάλο μέρος του ελληνόφωνου χώρου (Ζάκυνθος, Νάξος, Κρήτη, Κύθνος, Σάμος, Σκιάθος, Φάρασα Καππαδοκίας, Κοτύωρα Πόντου, Ανατολική Θράκη) ενώ παρούσες είναι μυθοπλασίες από τον αραβικό κόσμο  (Συρία, Παλαιστίνη, Σαουδική Αραβία) την Περσία την Ιαπωνία καθώς και ευρωπαϊκούς τόπους (Ιρλανδία, Γερμανία, Ρωσία) αλλά και την Λιβερία.

Πρόθεση όλων των εμπλεκόμενων αφηγητών-συγγραφέων είναι να συμβάλλουν στην προώθηση της ιδέας της παραμυθιακής αφήγησης μέσα από τον εμπλουτισμό και τη γλωσσική μετάπλαση επιλεγμένων ιστοριών-ανά σύμβαση-που καθορίζονται από τις ανάγκες της προφορικής αφήγησης φέρνοντας στο φως νέες υποθέσεις και παράλληλα θίγοντας και παρουσιάζοντας νέες θεματικές με επίκεντρο τον άνθρωπο, τις συμπεριφορές και τις σχέσεις του. 

Το βιβλίο της συλλογής «Δυνατές Γυναίκες» συμπληρώνεται από ενδιαφέρουσες και αποκαλυπτικές για τις ίδιες τις ιστορίες σημειώσεις, οι οποίες ανασύρουν και φέρνουν στην επιφάνεια τον κρυμμένο και πολλές φορές άγνωστο κόσμο σχέσεων, πληροφοριών, πολιτισμών, διαδρομών, που φωλιάζει κάτω από λόγια πολυταξιδεμένα. Ιδιαίτερες ευχαριστίες σε όλους τους συνταξιδευτές της έκδοσης και στην Εμμανουέλλα Κατρινάκη για την πολύτιμη βοήθεια όπου χρειάστηκε. Παρόντα είναι και τα βιογραφικά των συμμετεχόντων που φανερώνουν τον ιδιαίτερο χώρο προέλευσης των ενδιάμεσων αναδιηγητών-παραμυθάδων και κατ’ ανάγκη συγγραφέων που κινούνται από την ίδια αγάπη και ενδιαφέρον, τα λαϊκά παραμύθια και η αφήγησή τους.

2015


Το 2015 το διεθνές θέμα ήταν "ΕΥΧΕΣ" και οι ιστορίες που ακούστηκαν στη διάρκεια του εορταστικού Μαραθωνίου της Παγκόσμιας Ημέρας κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ υπό τον τίτλο: "Παραμύθια των Ευχών".

Αποσπάσματα από τον Πρόλογο της έκδοσης

Αποτελεί μια μεγάλη χαρά και ξεχωριστή στιγμή η κυκλοφορία της παρούσας συλλογής λαϊκών παραμυθιών και ανώνυμων ιστοριών  από την ελληνική και παγκόσμια προφορική λογοτεχνική παράδοση καθώς πρόκειται για μια εγχώρια αλλά και διεθνή πρωτοτυπία.

Είναι η πρώτη φορά που μια ομάδα ανθρώπων-οι οποίοι κινούνται συνειδητά και συστηματικά στα μονοπάτια της παραμυθιακής αφήγησης, σεβόμενοι τις ιστορίες και υπηρετώντας τες-προβαίνει στην έκδοση ενός θεματικού βιβλίου όπου μέσα του βρίσκονται απαγκιασμένες οι ιστορίες που έγιναν αντικείμενο ιστόρησης κατά τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Αφήγησης, την 20η Μαρτίου. Οι εν λόγω ιστορίες αναφορικά με τις «Ευχές», το διεθνές θέμα για τις εκδηλώσεις του 2015, ακούστηκαν στα πλαίσια του μονοήμερου Μαραθωνίου Αφήγησης που διοργανώθηκε στο 2ο Φεστιβάλ Αφήγησης «Αθήνα… μια πόλη παραμύθια», διάρκειας μιας εβδομάδας για την περίοδο  16-22 Μαρτίου 2015.  Το προαναφερόμενο φεστιβάλ αφήγησης αφορούσε σε εκδηλώσεις αφηγηματικού χαρακτήρα με παράλληλες δραστηριότητες όπως μουσικές συμπράξεις  Έκθεση Καλλιτεχνών-Δημιουργών, Επιστημονική Ημερίδα, Τιμητικές Εκδηλώσεις.

Συνδιοργανώνεται από τον Οργανισμό Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ), την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη», τον Πολιτιστικό-Εξωραϊστικό Σύλλογο Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο Κένταυρος» και την ΠΗΛΙΟΝ ΟΡΟΣ. Εμπνέεται από και αφιερώνεται στην Παγκόσμια Ημέρα Αφήγησης και είναι επίσης στοιχείο μοναδικότητας η οργάνωσή του από έναν αυτοδιοικητικό φορέα του ιστορικού και πολιτιστικού μεγέθους της πόλης της Αθήνας.

Οι Ευχές ως λαογραφικό υλικό

Αντικείμενο της Φιλολογικής Λαογραφίας και μέρος των Μνημείων του Λόγου* αποτελούν οι ευχές. Ως έκφραση του λαϊκού ανθρώπου μαζί με τις κατάρες (αρνητική όψη της ευχής), οι ευχές μοιάζουν με μικρές επωδές (ξόρκια)  και γίνονται στοιχεία μέσα από τα οποία αποκαλύπτεται  η σκέψη του κάθε λαού, οι αντιλήψεις και οι κοινωνικές συνθήκες ζωής του που ασκούν επιρροή και διαμορφώνουν τον ψυχολογικό και συναισθηματικό του κόσμο. Χρησιμοποιούνται σε στιγμές ψυχολογικών φορτίσεων, εξάψεων  και συγκινήσεων και η λογική της έκφρασής τους επιθυμεί να ζητήσει την πραγμάτωση ή εκπλήρωση μιας θετικής ή αρνητικής ενέργειας μέσα από το μαγικό λόγο, αφού το ίδιο το πρόσωπο αδυνατεί από μόνο του να πράξει την επιθυμούμενη μεταβίβαση.

Ο  Νικόλαος Γ.  Πολίτης, πατέρας της Ελληνικής Λαογραφίας ήδη από πολύ νωρίς κατηγοριοποιεί τις ευχές σε μεγάλες ομάδες ανάλογα με το περιεχόμενό τους ή αντικείμενο στο οποίο απευθύνονται. Έτσι λοιπόν διακρίνει τις ευχές σε αυτές που αναφέρονται: α) στην ψυχή β) στα υλικά ωφελήματα γ) στα ηθικά ωφελήματα και δ) στα σωματικά παθήματα.

*Ως μνημεία του λόγου λογίζονται: τα δημοτικά τραγούδια, τα ξόρκια ή επωδές, οι ευχές και κατάρες, τα αινίγματα, οι παροιμίες, οι μύθοι, οι ευτράπελες διηγήσεις ή αστειολογήματα, τα παραμύθια και οι παραδόσεις

Η παρουσία των ευχών είναι διαχρονική και σύμφυτη με την ανθρώπινη ζωή από την αρχαιότητα και καθορίζονται από το χρόνο, τη στιγμή του βίου, τη συγκυρία, τη διάθεση και τη συνθήκη μέσα στην οποία εκδηλώνονται. Εκφράζουν τόσο την καθημερινότητα, τις ανάγκες και ιδιαιτερότητες που αυτή παρουσιάζει, όσο επίσης τις ξεχωριστές στιγμές που παίρνουν έναν πιο επίσημο και γιορταστικό χαρακτήρα στην ατομική ή συλλογική ζωή του ανθρώπου.

Η παρούσα συλλογή

Τα είκοσι δύο παραμύθια και οι ανώνυμες λαϊκές ιστορίες που συμπεριλαμβάνονται στη συγκεκριμένη έκδοση αποτελούν την έντυπη μορφή-καταγραφή του προφορικού λόγου μέσα από τον οποίο παραδόθηκαν στο παραμυθόφιλο κοινό οι υποθέσεις με θέμα τις ευχές από τους συμμετέχοντες. Αποτέλεσαν έκφραση-προϊόν της ιστόρησής τους στη διάρκεια  του τιμητικού Μαραθωνίου αφιερωμένου στην Παγκόσμια Ημέρα Αφήγησης τον Μάρτιο του 2015 Στο Διεθνή Κατάλογο Ταξινόμησης υπάρχουν αυτούσιες ιστορίες με σχετικό περιεχόμενο. Τα παραμύθια του βιβλίου παρουσιάζουν μια ιδιαιτερότητα καθώς αποτυπώνουν τη δημιουργική μυθοπλασία και παρέμβαση των αναδιηγητών-αφηγητών τους. Οι αναφορές στον ευχετικό λόγο ως μέσο εκπλήρωσης των βαθύτερων επιθυμιών των παραμυθιακών πρωταγωνιστών είναι εμβόλιμες στην μετασχηματιστική πορεία από το αρχικό κείμενο της πηγής στην «τελική» μορφή του νέου παραγόμενου προς αφήγηση λόγου. Ο τελευταίος από την ενδιάμεση προφορική υπόσταση- της παραστατικής αφήγησης- μεταφέρεται και καταγράφεται αποκτώντας τη «μονιμότερη» μορφή του γραπτού κειμένου. Τα ευρισκόμενα παραμύθια αν και αντιπροσωπεύουν διαφορετικές γωνιές του κόσμου, αντανακλούν κοινές ηθικές αξίες, αγωνίες και ανθρώπινες συμπεριφορές που πιθανά χρήζουν ή προκαλούν κριτική και ερμηνευτική αποτίμηση αλλά κυρίως ακούγονται όχι μέσα από νοητικές προσλήψεις και λογικές επεξεργασίες αλλά με την καρδιά ανοιχτή. Είναι ένας μικρός θησαυρός «βιωμένων» εμπειριών σε επίπεδο φαντασιακό καθώς επίσης προσομοιώσεις-υποθέσεις σχέσεων που προβάλλονται μέσα από τα ασυνείδητα του λαϊκού ανθρώπου όπου γης και απευθύνονται σε κοινωνικό περίγυρο συνειδητά.

                Από τις επτά κατηγορίες συνολικά του Διεθνούς Καταλόγου Ταξινόμησης (Μύθοι ζώων, Μαγικά παραμύθια, Θρησκευτικά παραμύθια, Ρεαλιστικά ή νοβελιστικά παραμύθια, Ιστορίες με ανόητους δράκους, Ευτράπελες και ανεκδοτολογικές ιστορίες, Κλιμακωτά παραμύθια) μόνο τρεις φιλοξενούνται στη συλλογή. Πρόκειται για υποθέσεις που ανήκουν στην πλειοψηφία τους στα «Μαγικά παραμύθια» (ATU 300-749)-οκτώ ιστορίες (Ο Χαρτοπαίκτης, Ο μισοκοκοράκος, Η Γοργονοβασίλισσα, Οι δύο πιστοί και αχώριστοι φίλοι, Να ’χεις, παιδί μου, την ευχή μου!, Το τραγούδι της αγάπης, Το χρυσό ψάρι), στην κατηγορία «Θρησκευτικά παραμύθια» (ATU 750-849)-τρεις ιστορίες (Η ευχή του  άντρα, Το βασιλόπουλο με τα γαϊδουρινά αυτιά, Οι τρεις ευχές) και στα «Ρεαλιστικά παραμύθια» (ATU 850-999)-τρεις ιστορίες (Η μεγάλη αλλαγή,  Η ευκή του πατέρα, Του φτωχού το χωραφάκι). Από τις υπόλοιπες, δύο ιστορίες ανήκουν στο είδος των λαϊκών παραδόσεων (Άντριου Κόφφυ, Οι καμπούρηδες και οι νεράιδες), μία έχει καθαρά θρησκευτική βάση και προέρχεται από την επική παράδοση της Ινδίας (Μόνο αυτό μην ευχηθείς), ενώ πέντε ακόμη ιστορίες αν και δεν ταυτίστηκαν με ορισμένο παραμυθιακό τύπο (Ο μικρός ψαράς και το δαχτυλίδι της Γοργόνας, Η ευχή του πατέρα, Η ιστορία της Τζιμπένε, Μαμπ Ους Σαντέ,   Πρόσεχε τι εύχεσαι) ωστόσο έχουν ανώνυμη λαϊκή προέλευση.

Τα περισσότερα παραμύθια  συνοδεύονται από ένα προλογικού χαρακτήρα εισαγωγικό, το οποίο προετοιμάζει τη συνάντηση του παμπάλαιου υλικού με το παρόν του ακροατηρίου. Όλες οι κειμενικές καταγραφές υποτάσσονται στην αρχή της υποκειμενικής προσέγγισης των αρχικών υποθέσεων. Έχουν ενσωματώσει τις μυθοπλαστικές παρεμβάσεις και τις δημιουργικές γλωσσικές μεταπλάσεις των αφηγητών τους αρχικά, και μετέπειτα συγγραφέων τους, στην προσπάθειά τους να συγκροτήσουν νέα «σώματα» αφήγησης  που αντανακλούν την ανάδειξη του νέου μέσα από την επιβίωση του πυρηνικού παλιού.

Καθώς οι συμμετέχοντες και συμμετέχουσες στην παρούσα έκδοση γνωρίζουν από προσωπική τους εμπειρία τη σημαντικότητα του λαϊκού παραμυθιού και της αφήγησής του και στο σύγχρονο κόσμο, δεν θα μπορούσαν παρά να ευχηθούν οι ιστορίες των ευχών της συλλογής, να αγγίξουν θετικά και μεταμορφωτικά όσους θελήσουν να αναζητήσουν τα βαθύτερα νοήματα και μηνύματα των παραμυθιών, προσδοκώντας να συμβάλλουν μέσα από μια ουσιαστικότερη και πιο ποιοτική οπτική στην πρόσληψη, συνδιαμόρφωση και αποτίμηση της καθημερινής ζωής.

                                                       Δεκέμβριος 2015

                                                            Δημήτρης Β. Προύσαλης

                                           Δάσκαλος και αφηγητής λαϊκών παραμυθιών